Phân loại và ứng dụng vật liệu đá thiên nhiên
Vật liệu đá thiên nhiên rất khác nhau về tính chất mặc dù là cùng một loại đá, khai thác cùng một nơi. Vì vậy trước khi sử dụng người ta thường tiến hành phân loại chúng.
a. Dựa vào cường độ nén người ta phân ra:
+ Đá nhẹ khối lượng thể tích < 1800 kg/m3 được phân ra sáu loại: 5, 10, 15, 75, 100 và 150 kg/cm2. (Đá nhẹ dùng đẻ xây tường giữ nhiệt độ trong công trình kiến trúc)
+ Đá nặng Khối lưọng thể tích > 1800kg/m3 được phân ra bảy loại: 100, 150, 200, 400, 600, 800 và 1000 kg/cm2. (Đá nặng dùng trong các công trình thủy công: móng, cống, đê, lớp hủ, bờ đập, lát kè..)
b. Dựa vào hệ số mềm: vật liệu đá thiên nhiên được phân ra bốn cấp: < 0,6; 0,6 ÷ 0,75 ÷ 0,90 và > 0,90.
c. Dựa vào yếu cầu sử dụng và mức độ gia công: vật liệu đá thiên nhiên được chia thành các loại sau:
– Đá hộc: nhận được bằng phương pháp nổ mìn, không qua gia công gọt đẽo. Viên đá phải đạt yêu cầu: chiều dày 10 cm, dài 25 cm, rộng < 2 lần chiều dày; mặt đá không được lòi lõm quá 3cm.
Ứng dụng: Đá hộc được dùng để xây móng, tường nhà, tường chắn, giếng của mạng lưới thoát nước, móng cầu, trụ cầu, nền đường ô tô và đường xe lửa, ngoài ra còn dùng cho bê tông đá hộc.
– Đá đẽo thô là loại đá hộc được gia công thô để cho mặt ngoài, tương đối bằng phẳng độ lồi lõm > 10mm, vuông vắn.; cạnh dài nhỏ nhất là 15 cm và không có góc nhọn nhỏ hơn 600.
– Đá đẽo vừa: dùng để xây tường nhà tường trong và tường ngoài và tường ngăn. Chúng thường được sản xuất từ các loại đá vôi vỏ sò, đá vôi mềm, túp núi lửa và các loại đá nhẹ khác.
– Đá đẽo kỹ: là loại đá hộc được gia công tinh kỹ mặt ngoài, chiều dày và dài của đá nhỏ nhất 15 và 30 cm, chiều rộng của lớp mặt phô ra ngoài ít nhất phải gấp rưỡi chiều dày và không nhỏ hơn 25 cm. Mặt đá phải bằng phẳng vuông vắn. Đá đẽo kỹ dùng để xây tường, vòm cuốn và một số bộ phận khác của công trình.
– Đá kiểu: được chọc lọc rất cẩn thận và phải là loại đá tốt, rất thuần chất, tuyệt đối không có nứt nẻ, gân, hà, phong hoá. Đá phải có cấu trúc đồng nhất, có đủ các tính chất đảm bảo sau khi xẻ ra thành sản phẩm đạt yêu cầu thẩm mỹ cao.
– Đá phiến: được dùng để ốp trang trí hoặc ốp cho các công trình đặc biệt khác.
– Đá dăm: là loại đá vụn có cỡ hạt 0,5 ÷ 40 cm, được dùng làm cốt liệu cho bê tông.
